Kelebeklerin ömrü hakkında yanlış bilinenler

Ne zaman dışarıda çiçekten çiçeğe konan bir kelebek görsekgözlerimizi ondan alamayız.  Kelebekler çok sevimli canlılardır. Onların rengarenk kanatları doğaya neşe verir. Ancak bu neşenin kaynağı olan kelebekler doğada çok uzun bir süre yaşamayabilir.

Pek çok internet ve sosyal paylaşım sitesinde kelebeklerin ömürü hakkında yanlış bilinen, kelebeklerin ömrünün 1 gün olduğu gibi bilgilere rastlamak mümkündür.

Halk arasında kelebeklerin yaşam süreleri 1 gün olarak telaffuz edilse de bu aslında kelebeklerin kısa ömürlü canlılar olduğunu vurgulamak adına söylenen bir deyimdir.

Aslında kelebeklerinin kısa ömürlü canlılar olduğunu düşünmek biraz da yaşam süresinden ne anladığımıza bağlıdır. Yaşamayı; doğmak, yaşamak ve ölmek şeklinde tarif edersek kelebekler aylarca yaşarlar. Kırlarda ve bahçelerde uçuşarak ince, zarif ve güzel renklerle bezenmiş kanatlarıyla yapraklara konan, bizim kelebek olarak tanıdığımız hali, ömrünün ölümüne yakın son aşamasıdır. Bu şekli ile yaşadığı hayat gerçekten çok kısadır.

Ömrünün bu en güzel kısmının ne kadar sürdüğünü kesin olarak söylemek güçtür. Kelebeklerin bazı çeşitlerinin birkaç gün, bazılarının ise birkaç hafta yaşadıkları biliniyor. Ancak tabiatta çok nadir de olsa bir yıl yaşayan kelebeklere de rastlanmaktadır.

Kelebekler aylarca tırtıl halinde yaşadıkları halde, kelebek olarak yetişkin iken çok kısa bir süre yaşarlar. Bu yüzden bir kısımkelebeklerde beslenme için ağız ve hortum bile bulunmaz. Yaşamlarının bu kısa parçasını beslenmekten çok eşlerini aramak, çiftleşmek ve yumurtlamak, kısaca yeni kuşakları oluşturabilmek için harcarlar.

Çok narin gibi görünmelerine rağmen kelebeklerin yapıları yeryüzünde karşılaştıkları her sorunu çözecek düzeydedir. Çöllerde bulutlar gibi dolaşırlar, sularda yüzebilir, karanlık mağara kovuklarında yaşayabilirler. Dünyanın en yüksek dağlarında, tropikal ormanlarda, petrol birikintilerinde, yanardağ ağızlarında hatta kutuplarda bile dolaşırlar.

Kelebeklerin 170 bin civarında türü vardır. Böceklerin en geniş takımlarından birini oluştururlar. Yeryüzünde yaşayan kelebek çeşitlerinin sayısının 18 sıfırlı bir sayı ile ifade edilebileceği sanılmaktadır. Yani Dünyada insan başına bir milyon kelebek düşmektedir. Bir başka deyişle ortalama ağırlığı 70 kilogram olan bir insana yeryüzünde 850 kilogram kelebek düşer.

Kelebeğin tüm ömrü değil de ömrünün son safhası gerçekten kısadır ama yine de bir günden fazladır. Aslında onun için süre önemli değildir. Ömrünün bu en güzel aşamasında düşündüğü tek şey vardır, neslinin devamı. Sürüngen bir tırtıl olmaktan kurtulup, havada özgürce dolaştığı bu kısa sürede amacı uğruna çoğunlukla beslenmez bile.

Kelebekler ne kadar yaşarlar ?

Yetişkin kelebeklerin ömrü, türüne bağlı olmak üzere 1 hafta ile 1 yıl arasında değişebilir. Üstelik bu süreye yaşam döngüsündeki “yumurta“, “tırtıl” ve “koza” dönemleri dahil değildir. Eğer bu dönemler de dahil edilirse,bazı tür kelebeklerin  ömrü yaklaşık 1 sene olmaktadır.

Dünya üzerinde ömrü 1 gün olan hiçbir kelebek türü yoktur. Kelebekler metamorfoz (başkalaşım) geçirirler ve ömürleri yumurta, tırtıl, koza ve yetişkin (imago) olmak üzere 4 ana süreçle değerlendirilir.

Kelebeklerin evreleri ve evrelerde geçen süreleri ise şu şekildedir;

1-Yumurta evresi: Dişi kelebek yumurtalarını bir bitkinin üzerine bırkır. Bırakılan yumurtalar 6-14 gün arsında olgunlaşır ve çatlar.

2-Larva Evresi:Yumurtalar çatlayınca içinden tırtıllar çıkar ve kelebeğin larva dönemi başlar. Her kelebeğin larvası farklı renktedir. Kelebeklerin larva süreleri 3-6 haftadır.

3-Pupa Evresi: Larva evresini tamamlayan tırtıl ağaç gövdeleri taş aralıkları saçak altları veya evlerin içlerine girerek emin bir yerde pupa evresine geçer. Pupa süresi 10-15 gündür. Pupa evresinin son 3-4 gününde kabuk şeffaflaşır kelebeğin esrarengiz renk ve desenleri görülür hale gelir.

4-Kelebek Evresi: Pupa evresinin sonunda kelebek dışarıya çıkar . Geride boş bir kabuk kalır. Pupadan çıkan kelebeğin yaşam süresi 7-10 gün arasıdır.

Sonuç olarak bir kelebegin yumurta evresinden kelebek evresine kadar olan yaşam süresi ortalama 2-3 aydır. Fakat kanatlarının rengarenk olup çiçeklerin üzerine konan o harika hali ise genellikle 7 ila 10 gün arasındadır.